Op de foto zie je een klein ding van hout of metaal dat lijkt op een puntige schijf. Soms zit er een koord omheen gewikkeld, of ligt het bij een kinderschoen op de stoep. Geen schermen, geen batterijen—gewoon puur buitenspeelgoed. En je vraagt je: waar speelden kinderen hier vroeger mee?
Je denkt misschien aan een simpele dobbelsteen of een decoratief dingetje, maar dit kleintje was ooit het hart van straatspellen, trucjes en wedstrijden. Weet je al wat het is?
Het is: tollen!
Het spel op de foto heet tollen, een ouderwets favoriet kinderspel waarbij je een tol—een draaiend ding met een scherpe punt—zo lang mogelijk in beweging probeert te houden.
Je kon een tol op verschillende manieren aan het draaien krijgen. Soms wikkelde je er een touw omheen en slingerde je ’m met een vloeiende beweging naar de grond, waarbij het touw de tol op gang bracht. In een andere variant gaf je hem telkens een tik met een zweepje of stokje om hem draaiende te houden.
Tollen was eeuwenlang ontzettend populair in Nederland, vooral op pleintjes en in steegjes. Het vroeg om techniek, gevoel voor timing en soms zelfs een beetje strategie als je met meerdere kinderen tegelijk speelde.
Hoewel je het nu bijna niet meer ziet, blijft het spel een nostalgisch symbool van de tijd dat buitenspelen nog echt buiten was. Herkende jij deze eenvoudige maar briljante klassieker nog? 🎒🌀✨