Je kreeg het niet vanzelf. Je moest er hard voor oefenen. Urenlange middagen doorgebracht in een klam zwembad, begeleid door een streng doch rechtvaardige instructeur. Die herkenbare geur van chloor bleef nog dagen aan je haar hangen, en je tenen waren altijd gerimpeld.
Toen je het uiteindelijk kreeg, voelde het als een echte overwinning. Nat en koud, maar vooral ontzettend trots. Er werd een foto van je gemaakt, ingepakt in een handdoek en een grote glimlach op je gezicht. Thuis kreeg het meteen een plekje in een lijstje of werd het opgeborgen bij belangrijke papieren. Het zag er misschien niet zo bijzonder uit, maar het betekende dat jij het voor elkaar had gekregen.
Het stelde op zich niet veel voor – een simpel rechthoekig stukje stof, dun en met doffe kleuren. Toch voelde het als iets heel officieels. Het zat soms aan een stuk karton vast of los in een plastic hoesje. Iedereen snapte direct wat het inhield: jij kon jezelf redden in het diepe water, met kleren aan, door een gat duiken en blijven drijven alsof je leven ervan afhing.
Op school werd er volop over gepraat; het was net alsof je een rang had behaald. De een had A, de ander zelfs B, en er waren er die trotse C-dragers waren – zij waren de echte helden. Maar voor de meeste kinderen was dit voldoende. Je wist dat je ‘er was’, tenminste dat vonden je ouders.
Tegenwoordig ligt het ergens in een oude doos, vergeeld en vergeten. Maar een snelle blik erop en je bent meteen weer terug in dat zwembad, met die zenuwen en dat gevoel van trots.
Wie herinnert zich nog dat stukje stof?
Antwoord
Het antwoord is: het oude zwemdiploma B.
Zonder digitalisering, niet gelamineerd, en ook niet als officieel document gezien – gewoon een stukje stof of bedrukt papier, vaak met een vaagblauwe achtergrond en je naam met pen erop geschreven.
Zwemdiploma B stond symbool voor iets groters dan alleen zwemvaardigheid. Het liet zien dat je doorzettingsvermogen had, dat je een stap verder was dan de ‘beginners’. Je kon met een regenjas aan door een gat in een zeil duiken en dan in rugslag naar de kant zwemmen. Je was, in de ogen van je ouders, veilig genoeg voor een vakantie bij een meer.
Veel kinderen stopten na B. Een enkeling ging nog verder naar C, maar met B voelde je je al ‘gevorderd’. Het diploma verdween uiteindelijk in een kast, een map of verhuisdoos. Maar de herinnering eraan – die typische geur van chloor, het schokkerige water, de opluchting na het halen ervan – blijft onuitwisbaar.
Een eenvoudig stukje stof, voor degenen die het hebben meegemaakt: onvergetelijk.
