Loodgieter trekt zich terug uit nul-emissiezones
Steeds meer steden voeren nul-emissiezones in om de luchtkwaliteit te verbeteren en de CO₂-uitstoot te drukken. Klinkt prima als beleid, maar in de praktijk lopen kleine zelfstandigen keihard vast. Vooral vaklui die een bus vol spullen nodig hebben, merken dat de nieuwe regels hun werk zo goed als onmogelijk maken.
“Op deze manier kan ik m’n vak niet uitoefenen”
Kijk naar Jan, een Rotterdamse loodgieter die al zo’n twintig jaar met z’n bus van klus naar klus rijdt. Hij heeft er genoeg van. Met de nieuwe regels is het volgens hem niet meer rond te rekenen om in de stad te blijven werken, en hij voelt er niets voor om allerlei capriolen uit te halen: als het zo moet, laat hij die opdrachten gewoon liggen.
Een bus is geen luxe, maar onmisbaar gereedschap
Voor iemand als Jan is een bus geen extraatje. Alles wat hij nodig heeft ligt erin: van koperen leidingen tot zwaar gereedschap en toebehoren. Op de fiets met een rugzak vol materiaal? Geen beginnen aan. Zonder bus kan hij simpelweg niet leveren wat klanten verwachten.
Nieuwe regels, oude bus: geen toegang
Vanaf januari 2025 mogen in die zones alleen nog elektrische bestelbussen naar binnen. Jans diesel uit 2016 is netjes onderhouden, maar hij komt er niet meer mee in. En overstappen klinkt makkelijker dan het is. Een elektrische bus met voldoende laadvermogen is peperduur en zelfs met subsidie blijft het gat groot.
Kostbaar, schaars en eindeloze levertijden
Je zit al snel rond de 60.000 euro voor een elektrische bestelbus die zwaar werk aankan. En dan moet je ‘m nog geleverd krijgen. Levertijden van maanden zijn normaal, terwijl de tweedehandsmarkt klein en prijzig is. Voor een zzp’er is dat niet iets wat je even regelt.
Laden? Maar waar dan?
Dan het laadgedoe. Jan woont in een rijtjeshuis zonder oprit. Een kabel over de stoep kan niet, en publieke laadpalen zijn vaak bezet of onhandig gesitueerd. Bovendien wil je na een lange werkdag niet nog een uur rondjes rijden om ergens stroom te vinden. Leuk bedacht, maar praktisch schiet het tekort.
Ontheffing regelen: stapels formulieren en onzekerheid
Jan probeerde een ontheffing te krijgen. Dat bleek een energieslurpend traject: aantonen dat je echt niet zonder fossiel kunt, wachten, hopen dat het goedgekeurd wordt. En al krijg je ‘m, dan is het tijdelijk. Over een paar jaar begint de molen opnieuw en moet je alsnog om.
Bewuste keuze: geen opdrachten meer in de zones
Voor Jan is het klaar. Hij neemt geen klussen meer aan binnen nul-emissiezones. Ja, dat scheelt omzet. Maar hij gaat zich niet in de schulden steken voor regels waar hij praktisch niet aan kan voldoen. Buiten die zones is genoeg werk en daar kan hij wél normaal uit de voeten.
Het raakt de hele bouwketen
Loodgieters, timmerlieden, elektriciens, schilders: iedereen botst tegen dezelfde grenzen. De vraag in binnensteden is groot, maar je moet er wel kunnen komen. Een bakfiets vol gereedschap is leuk voor op Instagram, niet voor een lekkage op de vijfde etage.
De rekening belandt bij de klant
Bewoners en bedrijven in die zones gaan dit merken. Minder aanbod betekent langere wachttijden en hogere prijzen. Bedrijven die nog wel komen, rekenen extra tijd, laadkosten en logistieke omwegen gewoon door. Uiteindelijk ben jij als klant de pineut.
Goede intentie, matige uitvoering
Niemand is tegen schone lucht, maar de uitwerking laat te wensen over. Volgens Jan worden regels achter bureaus bedacht, zonder gevoel voor wat een vakman dagelijks meesleept. Hij wil realistische opties: stimuleren van schonere brandstoffen zoals HVO, waterstof of biogas, betaalbare elektrische bussen met korte levertijden en een laadnetwerk dat óók voor bewoners werkt.
Wat als vaklui de stad links laten liggen?
Gaat dit zo door, dan vreest Jan dat steeds meer vakmensen de binnenstad vermijden. Vandaag de loodgieters, morgen de schilders en aannemers. Dan zit de stad alsnog met de handen in het haar. Tot die tijd werkt hij waar hij welkom is: plekken waar zijn bus nog mag komen en klanten blij zijn dat er snel iemand langskomt. De rest redt zich voorlopig maar even.
