Moet je de oven echt eerst voorverwarmen voordat je aan de slag gaat? In veel handleidingen staat die tip standaard vermeld. Toch kan dat opwarmen flink wat energie verspillen. Hier leggen we uit waarom die aanbeveling bestaat en wanneer je die zonder problemen kunt overslaan.
Waarom wordt voorverwarmen eigenlijk aangeraden? Recepten gaan meestal uit van een vaste oventijd bij een nauwkeurige temperatuur. Omdat elke oven anders op temperatuur komt, zorgt voorverwarmen ervoor dat je start met de juiste hitte en de opgegeven baktijd klopt. Dat geldt ook voor diepvriesproducten zoals pizza’s en afbakbroodjes: fabrikanten zetten het erbij om klachten te voorkomen. Tegelijk kun je de warmte die vrijkomt tijdens het opwarmen prima benutten om je eten al te laten garen.
Is dat voorverwarmen dan altijd nodig? Best vaak niet. Door de oven niet vooraf te laten draaien, kun je tot zo’n 20% energie besparen. Het nadeel: je moet wat vaker checken of je gerecht al gaar is. Consumentenorganisaties wijzen erop dat de heteluchtfunctie zuiniger is dan boven- en onderwarmte; je kunt de temperatuur daarbij meestal 20 tot 30 °C lager instellen dan in het recept staat. Denk ook na over wat het gerecht vraagt: stukken vlees onder ongeveer 1,5 kilo kun je beter op het fornuis maken, dat verbruikt gemiddeld vier keer minder energie dan de oven.
Wanneer is voorverwarmen wél verstandig? Sommige deegsoorten hebben een hete start nodig, anders zakken ze in of worden ze taai en plakkerig. Dat geldt vooral voor soufflés, soezendeeg (zoals voor éclairs) en biscuitbeslag.
Tip: Als je toch voorverwarmt, laat de oven dan leeg. Losse bakplaten die je niet gebruikt warmen mee en kosten extra energie.
Wanneer kun je het voorverwarmen overslaan? Bij veel cakes, ovenschotels en ook bij brood kun je het gerecht al in de oven zetten terwijl die op temperatuur komt. Voor gistbrood is dat zelfs gunstig: door de langzaam stijgende warmte krijgen de gisten extra power, waardoor het brood mooi luchtig wordt tijdens het bakken.
