De plannen die D66 en het CDA vandaag presenteerden, leveren meteen felle reacties op. Vooral Geert Wilders gaat er ongekend hard in: hij noemt de voorstellen een directe bedreiging voor Nederland.
Op uitnodiging van verkenner Wouter Koolmees gingen de twee partijen alvast met elkaar in gesprek om hun ideeën uit te werken. De uitkomsten daarvan zijn nu gepubliceerd, terwijl andere partijen later kunnen aanschuiven voor verdere onderhandelingen.
Meteen ruzie om migratieplan
Op migratie willen D66 en CDA fors ingrijpen. Ze stellen een verblijfsstatus van drie jaar voor en willen het asielsysteem splitsen in twee aparte sporen. Ook zouden opvanglocaties voor overlastgevende asielzoekers strenger en gesloten moeten worden — in feite een uitbreiding van de zogeheten ‘aso-opvang’.
Wie eerder is afgewezen en toch opnieuw aanvraagt, krijgt een zwaardere toets. Daarnaast willen beide partijen een harde bovengrens: hooguit 70.000 asielzoekers per jaar. De spreidingswet blijft volgens hen gewoon van kracht.
Stikstof: lijn blijft hetzelfde
D66 houdt vast aan de huidige stikstofdoelen. De tussenstap moet in 2030 worden gehaald en het einddoel in 2035. Lukt dat niet, dan kunnen boeren zelfs hun recht verliezen om nog dieren te houden.
Dienstplicht deels terug van weggeweest
Ook defensie krijgt een prominente plek in het plan. De partijen willen de dienstplicht gedeeltelijk terugbrengen. Het liefst zien ze dat mensen zich vrijwillig melden, maar als dat te weinig oplevert, volgt er een selectieve opkomstplicht. Binnen vijf jaar moet het Nederlandse leger groeien naar minimaal 122.000 militairen.
Wonen: jongeren vaker samen onder één dak
Om de woningcrisis te verlichten willen D66 en CDA dat jongeren minder in studio’s gaan wonen en juist vaker woonruimte delen. Dat zou meer betaalbare woningen opleveren en tegelijkertijd eenzaamheid tegengaan.
Zorgen over het stroomnet
Na recente waarschuwingen van Enexis over mogelijke stroomuitval in de winter in Brabant stellen de partijen een Crisiswet Netcongestie voor. Die moet de overbelasting van het netwerk terugdringen. Daarnaast willen ze flexibele energiecontracten en variabele tarieven stimuleren, zodat het huidige net slimmer benut wordt.
Wilders haalt fel uit
Wilders fileert het pakket. Op X gaat hij tekeer:
Het plan lijkt volgens hem regelrecht geschreven door “Kaag en Timmermans”.
Volgens hem komt het neer op:
de zogenoemde “dwangwet” blijft overeind,
de grenzen feitelijk open blijven,
er 70.000 plekken voor asielopvang worden vastgehouden,
organisaties als Vluchtelingenwerk meer invloed krijgen,
de hypotheekrenteaftrek op de schop gaat,
er extra geld richting Afrika gaat,
Nederland zijn vetorecht in de EU inlevert,
het eigen risico onveranderd blijft,
en dat rekeningrijden er komt.
Wilders besluit zijn relaas met de boodschap dat dit plan volgens hem “een totale ramp voor Nederland” is.