Europarlement wil vleestermen van plantaardige etiketten halen
Als het aan het Europees Parlement ligt, verdwijnen allerlei vleeswoorden van de verpakkingen van plantaardige alternatieven. Denk aan benamingen als schnitzel, burger en worst. Die zouden straks niet meer gebruikt mogen worden voor producten zonder dierlijk vlees. Het voorstel is gisteren aangenomen en luidt een felle discussie in over taalgebruik, marketing en eerlijkheid in het winkelschap. Voor makers van vleesvervangers kan dat betekenen dat productnamen, etiketten en campagnes stevig op de schop moeten.
Uitslag: meerderheid akkoord, maar geen onmiddellijk verbod
Volgens de NOS stemden 355 Europarlementariërs voor en 247 tegen. De koers is daarmee gezet, maar er verandert niet meteen iets. Eerst werkt de Europese Commissie het plan uit. Daarna moeten ook de landbouwministers van de lidstaten zich erover buigen. Pas na die stappen kan een verbod van kracht worden. Je hoeft dus niet te verwachten dat “vega-burger” morgen al uit de schappen verdwijnt, al is de kans groot dat etiketten op termijn aangepast worden.
Waarom die termen? Risico op verwarring en concurrentiedruk
De kern van het debat is of woorden die je normaal aan vlees koppelt ook mogen slaan op plantaardige alternatieven. Voorstanders van een verbod vinden dat woorden als schnitzel of worst consumenten op het verkeerde been kunnen zetten. Je zou kunnen denken dat je vlees koopt, terwijl dat niet zo is. Bovendien zouden vleesvervangers qua uiterlijk en presentatie steeds dichter bij vlees komen, wat de concurrentie met veehouders zou opvoeren.
Critici: vleeslobby boekt succes
Volgens tegenstanders is dit vooral een opsteker voor de vleeslobby, die al langer pleit voor strengere regels. Hun argument: boeren en vleesbedrijven zouden nadeel hebben van plantaardige producten die “op vlees lijken” in naam en uitstraling. Critici vinden dat te kort door de bocht en wijzen erop dat consumenten prima snappen wat ze kopen zodra er duidelijk “plantaardig” of “vega” op de verpakking staat.
Wat blijft waarschijnlijk toegestaan? Bal en schijf lijken veilig
Hoe de definitieve lijst met verboden woorden eruit gaat zien, is nog niet helder. Willem van Weede, directeur van Vivera/De Vegetarische Slager, zei na de stemming dat hij niet weet wat nu precies de volgende stap is. Wel verwacht hij dat algemene termen als “bal” of “schijf” waarschijnlijk mogen blijven. Dan kom je dus uit op productnamen die vooral de vorm benoemen, zonder directe vleeshistorie. Fabrikanten zullen waarschijnlijk creatiever moeten worden met naamgeving die wél aanspreekt maar binnen de regels past.
Plantaardig vaak beter voor mens en milieu
Op NOS.nl zegt econoom Koen Boone (Wageningen University) dat we in Europa ongeveer drie keer zoveel vlees eten en produceren als goed is voor klimaat, natuur en onze eigen gezondheid. Als je de maatschappelijke kosten en baten meeneemt, is plantaardig volgens hem vaak de verstandigere keuze. Vanuit dat perspectief zou je verwachten dat Europese regels het bredere publieke belang voorop zetten, en niet vooral de belangen van vleesproducenten.
Wat nu? Uitwerking afwachten en voorbereiden
De bal ligt nu bij de Europese Commissie om de regels concreet te maken, gevolgd door een besluitvormingstraject bij de landbouwministers. Tot die tijd blijft er niets veranderen aan de etiketten. Producenten doen er intussen goed aan om alvast te puzzelen op nieuwe namen, verpakkingen en communicatie. Voor jou als consument kan dat betekenen dat vertrouwde termen verdwijnen en duidelijkere labels ervoor in de plaats komen. Hoe snel dit gaat, hangt af van de politieke voortgang en de details die Brussel nog moet vastleggen.
