In Oostenrijk blijft cash de norm
In veel Europese landen betaal je vooral met je pas of je telefoon, maar Oostenrijk pakt het anders aan. Waar in Nederland geldautomaten verdwijnen en marktverkopers vrolijk hun QR-code laten scannen, gaat daar nog steeds een flink deel van de betalingen met briefjes en muntgeld. Uit recent onderzoek blijkt dat meer dan zestig procent van de Oostenrijkers liever met contant geld afrekent. Wat maakt dat zo aantrekkelijk, en waarom blijft cash daar zo stevig overeind?
Contant als cultureel houvast
Voor veel mensen in Oostenrijk is cash meer dan alleen een betaalmiddel. Het staat voor zekerheid, betrouwbaarheid en zelf de controle houden. Vooral wie is opgegroeid met bankbiljetten op zak, voelt zich daar prettiger bij. Het idee van “dit is van mij, dit kan ik uitgeven” geeft een kalmte die je niet krijgt met een snelle tap tegen een betaalterminal.
Doordat je het geld letterlijk in handen hebt, geef je bewuster uit. Een biljet overhandigen en je portemonnee dunner zien worden, werkt anders dan contactloos betalen, waarbij een bedrag in een fractie van een seconde is verdwenen en je nauwelijks beseft dat je hebt betaald.
Beter overzicht op wat je uitgeeft
Een grote reden dat cash populair blijft, is het effect op je budget. Contant betalen is een visuele realitycheck: je ziet meteen wat er nog in je portemonnee zit. Dat maakt dat je sneller twee keer nadenkt voordat je iets koopt dat je eigenlijk niet nodig hebt.
Digitale betalingen voelen juist afstandelijk. Even je telefoon of pas tegen de lezer en het geld is weg, zonder dat je het echt merkt. In een tijd waarin schulden op de loer liggen, ervaren veel Oostenrijkers contant geld als een natuurlijke rem op impulsaankopen.
Privacy en zelfbeschikking
Naast overzicht speelt privacy een grote rol. Als je contant betaalt, laat je geen digitaal spoor achter. Geen bank die je transacties doorlicht, geen app die profielen bouwt en geen algoritme dat voorspelt wat je morgen wilt aanschaffen. Die anonimiteit voelt voor veel Oostenrijkers als vrijheid: jij bepaalt waar je geld naartoe gaat, zonder meekijkers van bedrijven of overheid.
Handige voordelen in het dagelijks leven
In de grote stad is digitaal betalen vaak standaard, maar daarbuiten ligt het anders. Op boerenmarkten, bij kleine bakkers en in bergdorpen is cash nog heel normaal. En dan is er nog de techniek: stroomuitval, slecht internet of een pinapparaat dat het begeeft kunnen elektronisch betalen stilleggen. Contant geld doet het altijd, ook als systemen haperen. Daarmee is cash niet ouderwets, maar juist solide en crisisbestendig.
Wantrouwen richting verdere digitalisering
Er speelt ook scepsis mee. Veel Oostenrijkers kijken kritisch naar de invloed van banken, techbedrijven en de overheid. Wat als je door een fout, blokkade of risicoscore ineens niet meer kunt betalen? Zonder cash sta je dan buitenspel. Contant geld voelt als vangnet: de laatste lijn van onafhankelijkheid als digitale deuren dichtgaan.
Het verschil met Nederland
In Nederland gaat nog maar een klein deel contant, en sommige winkels nemen geen cash meer aan. Voor wie digitaal handig is, werkt dat soepel, maar niet iedereen kan of wil daarin mee. Oudere mensen haken soms af, en zorgen over privacy nemen toe. Ook merken steeds meer Nederlanders dat het gemak van contactloos betalen kan botsen met grip houden op je uitgaven.
Waarom keuze echt uitmaakt
De Oostenrijkse aanpak laat zien hoe belangrijk keuzevrijheid is. Niet iedereen wil volledig digitaal, en dat hoeft ook niet. Door contant geld beschikbaar te houden, kun je betalen op de manier die bij je past: overzichtelijker, anoniemer of simpelweg omdat het prettig voelt. Die keuze maakt het betaalsysteem inclusiever en eerlijker voor iedereen.
Kijk vooruit: een gemengde toekomst
De meest logische richting is een mix: digitaal én contant naast elkaar. Technologie wordt slimmer, maar mag nooit ten koste gaan van je eigen regie. Oostenrijk laat zien dat cash in een moderne samenleving nog steeds een duidelijke rol heeft. Niet als iets van vroeger, maar als bewuste keuze voor vrijheid, privacy en controle over je geld. Misschien is het voor andere landen, Nederland inbegrepen, tijd om die balans opnieuw te beoordelen.